Na 100-lecie niepodległości o Lubicz-Zaleskim

Do obejrzenia filmu zachęca Fundacja im. Zygmunta Zaleskiego. Pokazowi towarzyszyć będą: prelekcja historyka Krzysztofa Drażby z Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, który przybliży zgromadzonym postać głównego bohatera filmu oraz rys historyczny jego czasów, a także wystawa. Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny. 

 

Reżyser „Z dala od orkiestry” –  Rafael Lewandowski, pochodzący z francusko-polskiej rodziny, którego debiut fabularny z 2010 roku, „Kret”, został uhonorowany m. in. Paszportem Polityki oraz licznymi nagrodami festiwali filmowych, ma w swoim dorobku filmowym m.in. historię malarza Jerzego Mierzejewskiego („Sztuka milczenia”) czy słynnego francuskiego dyrygenta Marca Minkowskiego („Minkowski | Saga”). Tym razem przedstawił opowieść o życiu prof. Zygmunta Lubicz-Zaleskiego, historyka i krytyka literatury, tłumacza, poety i publicysty.

 

Już podczas studiów, Zaleski za udział w konspiracji niepodległościowej został aresztowany przez władze carskie i osadzony w warszawskiej Cytadeli. Po uwolnieniu, w 1905 roku zagrożony kolejnymi represjami – opuścił kraj. Przed odzyskaniem przez Polskę niepodległości aktywnie działał na rzecz krzewienia polskiej kultury oraz w polskiej sprawie na arenie międzynarodowej, gdy Ojczyzny nie było na mapach Europy. Był między innymi prezesem Towarzystwa Artystów Polskich, a także szefem Biura Prasowego Delegacji Polskiej na Konferencji Pokojowej w Wersalu. Współpracował z polskimi naukowcami – m.in. Marią Skłodowską-Curie oraz ludźmi kultury. W latach 40 XX wieku, dzięki jego zaangażowaniu, przy francuskich uniwersytetach wprowadzono lektoraty języka polskiego. Z jego inicjatywy powstało w Villard-de-Lans jedyne polskie liceum, działające oficjalnie w okupowanej Europie. Za swoją działalność został aresztowany i zesłany do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie, gdzie nadal kontynuował swoją misję edukacyjną, prowadząc tajne wykłady i odczyty w łaźniach obozowych. Po uwolnieniu wrócił do Francji, gdzie sprawował opiekę nad polskimi stypendystami oraz głosił ideę zjednoczonej Europy. 

 

Rafael Lewandowski, opowiadając wielowątkową historię prof. Zygmunta Lubicz-Zaleskiego, posłużył się bogatym zbiorem materiałów historycznych, które wzbogacone zostały przez wzruszające wypowiedzi rodziny, przyjaciół oraz uczniów Zaleskiego.

Komentarze: