Skuteczna walka z dyskopatią, i to bez skalpela

Niestety leczenie tych dolegliwości często jest kojarzone z długotrwałą hospitalizacją, a później jeszcze dłuższą rehabilitacją. A wcale nie musi tak być! Nowoczesne, małoinwazyjne metody leczenia bólu kręgosłupa pozwalają szybko i bezpiecznie przywrócić nas do aktywności i życia bez bólu. Nasz rozmówca przypomina, że przed szerokim zastosowaniem metod małoinwazyjnych lekarze do walki z bólem kręgosłupa używali środków przeciwbólowych bądź operacji chirurgicznych. Ale istotna uwaga: leki przeciwbólowe mogą być stosowane w zespołach bólowych kręgosłupa jedynie okresowo, w momencie zaostrzeń. Nie jest to sposób na permanentne prowadzenie pacjenta z chorobą zwyrodnieniową czy zespołem bólowym kręgosłupa.

 

Zatem w kraju jeszcze do niedawna dominowało leczenie zachowawcze, w części przypadków rehabilitacja, a gdy już nie dało się pomóc inaczej to operacyjne. Występował szeroki obszar do zagospodarowania między wspomnianymi etapami rozwoju dolegliwości. – Współczesna medycyna wypełniła lukę – metody małoinwazyjne rozwijają się dynamicznie w krajach ucywilizowanych gdzie ludzie nie mogą sobie pozwolić na długie wyłączenie choćby z aktywności zawodowej czy obowiązków rodzinnych – zwraca uwagę ortopeda doktor Łukasz Terenowski. Opowiedział nam o nowoczesnym leczeniu bólu kręgosłupa z zastosowaniem selektywnych iniekcji do kręgosłupa pod kontrolą RTG, także DiscoGelu oraz kriolezji – nowoczesnej małoinwzyjnej metodzie zamrażania nerwów. Specjalista na co dzień pracuje w Oddziale V Chirurgii Urazowo – Ortopedycznej w Specjalistycznym Szpitalu im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie – Zdunowo. Terapie chorób kręgosłupa prowadzi również w gorzowskim Medi Raju. 

 

Z jakimi dolegliwościami powinni zgłaszać się pacjenci? – pytamy na początek. – Zdecydowaną większość chorych z bólem kręgosłupa jesteśmy w stanie leczyć małoinwazyjnie. Ale z istotnym zastrzeżeniem, że wymaga to precyzyjnej diagnostyki – zlokalizowania źródła, generatora bólu u konkretnego pacjenta. Potem już jest proces selektywnego leczenia dolegliwości – odpowiada pan Łukasz. Takim generatorami są na przykład staw międzykręgowy, krążek międzykręgowy – jest wiele czynników, które mogą powodować ból.

 

Lekarz podkreśla, że pomiędzy okresem dolegliwości, a ewentualną operacją jest bardzo dużo czasu na efektywne leczenie. – Warto podkreślić, że gdy już występuje dyskomfort czy nawet zmiany w obrazie rezonansu magnetycznego, to one wcale nie świadczą o konieczności ostrej ingerencji chirurgicznej. Wręcz przeciwnie, jest wiele przypadków, które można prowadzić swobodnie, nieoperacyjnie uzyskując nawet lepsze efekty niż operacja – dodaje doktor Terenowski. Zatem operacja powinna być ostatecznością, gdy już innych metod leczenia nie da się zastosować.

 

Przypomnijmy, na zespoły bólowe kręgosłupa ma wpływ szereg czynników. Najczęściej mówi się o przepuklinie krążka międzykręgowego – potocznie taką dolegliwość nazywamy wypadnięciem dysku. To jednak tylko jedna z wielu przyczyn bólu kręgosłupa... W kompletnym obrazie schorzeń trzeba uwzględnić stenozę – wtórne zmiany zwyrodnieniowe, zmiany zwyrodnieniowe w stawach międzykręgowych, w więzadłach czy też w mięśniach otaczających kręgosłup.   

 

Co istotne, metody małoinwazyjne stosuje się do całego odcinka kręgosłupa, również do dolegliwości kręgów szyjnych. Zatem tam też można stosować blokady, ale i DiscoGel. Dużą popularnością i skutecznością cieszy się też tzw. PRP – leczenie osoczem bogatopłytkowym podawanym do stawów międzykręgowych w kręgosłupie szyjnym pod kontrolą USG. Doktor Terenowski zastrzega jednak, że zmiany w kręgosłupie szyjnym postępują dużo szybciej niż w odcinku lędźwiowym – tworzą się tam osteofity – wyrośla kostne. Stąd okres w jakim da się zastosować DiscoGel w odcinku szyjnym jest dosyć krótki. – Gdy już powstaną osteofity, podanie preparatu nie rozwiąże problemu – terapia nie cofnie zmian kostnych – wyjaśnia.  

 

Ważna informacja: coraz częściej, i to już u bardzo młodych ludzi, pojawia się problem z kręgosłupem szyjnym – ból karku połączony z bólami potylicy, okolicy międzyłopatkowej – to tzw. szyja sms-owa. Efekt godzin spędzonych w przodopochyleniu, wpatrując się w wyświetlacz naszych smartfonów (problem ten dotyczy coraz młodszych pacjentów). – Następuje zniesienie fizjologicznego ustawienia kręgosłupa szyjnego czyli lordozy szyjnej – kręgosłup ustawia się prosto, a nawet wygina w stronę przeciwną – kyfotycznie. To obciąża stawy międzykręgowe i powoduje wiele dolegliwości bólowych: m.in. ból karku, silne bóle potylicy, bóle głowy, bóle okolicy międzyłopatkowej – wylicza specjalista. I właśnie tu mają zastosowanie iniekcje PRP – osocza bogato płytkowego. Pobierana jest krew od pacjenta, odwirowywana, tak uzyskuje się osocze bogatopłytkowe i pod kontrolą USG ostrzykuje stawy.

 

Leczenie małoinwazyjne to kierunek, w którym podąża cała współczesna medycyna. Nie tylko w chirurgii kręgosłupa, także w każdej innej dziedzinie. Chodzi o takie same efekty lecznicze uzyskane przez coraz mniejszą ingerencję w organizm. Zaczęło się w chirurgii ogólnej od usunięcia pęcherzyka żółciowego – klasyczna metoda wiązała się z dużą operacją i hospitalizacją – teraz to zabieg jednodniowy. Podobne strategie – z zastosowaniem endoskopii – z powodzeniem stosuje się w ortopedii. Podczas operacji robi się dwa małe nacięcia i z wykorzystaniem mikrokamery przeprowadza czynności, po których pacjent następnego dnia jest gotowy do opuszczenia placówki medycznej. – W chirurgii, neurochirurgi, ortopedii, a od niedawna także przy bólach kręgosłupa dążymy do tego, aby zminimalizować uszkodzenia związane z samym dostępem operacyjnym. Drogę otworzył DiscoGel – jest znany od 20 lat, ale szerzej stosowany od 10, a w Polsce dopiero od 2-3 lat. To stosunkowo nowy preparat do walki z dyskopatią, czyli chorobą krążka międzykręgowego – wyjaśnia Ł. Terenowski.  

 

Skuteczność i trwałość metod małoinwazyjnych to kwestia indywidualna, uwarunkowana wieloma zmiennymi. Nasz rozmówca wyjaśnia, że trudno porównywać wypuklinę na jednym poziomie u młodego zdrowego pacjenta ze zmianami zwyrodnieniowymi obejmującymi niemal cały kręgosłup u osoby w podeszłym wieku, obciążonej chorobami ogólnoustrojowymi. – To dwa skrajnie różne stany… Gdy zastosujemy to samo leczenie, nie możemy spodziewać się takich samych efektów – zastrzega specjalista.   

 

Zatem skuteczność i trwałość wspomnianych metod zależy od wieku, od fazy choroby, od liczby zajętych segmentów kręgosłupa, od tego czy pacjent utrzymuje właściwy reżim po zabiegu (wagi, ćwiczeń, rehabilitacji). Dlatego zarówno leczenie interwencyjne i operacyjne musi być wsparte zachowaniem odpowiedniej masy ciała, nawykami posturalnymi, nawet dobrze przygotowanym stanowiskiem pracy czy siedziskiem używanym podczas wykonywania codziennych zadań. O te elementy trzeba zadbać, aby cieszyć się z długotrwałego działania zastosowanego leczenia. 

 

Doktor Terenowski podkreśla, że w medycynie nie ma okresu gwarantowanego dla działania metod małoinwazyjnych, nie ma też analogicznej gwarancji dla leczenia operacyjnego. Za to na podstawie badania klinicznego i stanu aktualnego zaawansowania choroby, z powodzeniem można dobrać jak najlepsze, jak najbardziej efektywne leczenie. – Co możemy zapewnić? Minimum bólu, optymalną sprawność i brak zaburzeń neurologicznych – podsumowuje specjalista.  

 

Komentarze: