Powstańcy Wielkopolscy! Gorzów pamięta

Tablicę, wykonaną na zlecenie Miasta odsłonięto w głównej alei cmentarza. Inicjatorką powstania pomnika jest Barbara Zwolińska – córka Powstańców Wielkopolskich pochowanych na gorzowskiej nekropolii na Cmentarzu Świętokrzyskim przy Warszawskiej. To ona przez wiele miesięcy zabiegała o uczczenie pamięci Powstańców w Gorzowie, bo wielu z nich to pionierzy miasta. – Dziękuję Pani Barbarze za wytrwałość i troskę o historię. Tu na Zachodzie bowiem przenikają się losy i dzieje ludzi, także w kwestiach kluczowych dla historii Polski – powiedział prezydent Jacek Wójciki, przy okazji krótkiej uroczystości na cmentarzu komunalnym. – Należy o tym pamiętać i przypominać na co dzień, zwłaszcza młodym pokoleniom – dodał prezydent.

 

Tablicę odsłaniali razem prezydent Jacek Wójciki, wojewoda lubuski Władysław Dajczak, przewodniczący rady miasta Jan Kaczanowski oraz Barbara Zawolińska.

 

Powstanie Wielkopolskie to zwycięski zryw narodowościowy Polaków, mieszkańców Prowincji Poznańskiej przeciwko Rzeszy Niemieckiej, toczące się na przełomie lat 1918–1919. Polacy domagali się powrotu ziem zaboru pruskiego do Rzeczypospolitej, umacniającej swoją niepodległość.

 

Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu, w czasie wizyty powracającego do Polski Ignacego Jana Paderewskiego, który w drodze do Warszawy przybył 26 grudnia do Poznania, owacyjnie witany. 27 grudnia swoją paradę wojskową na Świętym Marcinie urządzili Niemcy – zrywano polskie i koalicyjne flagi, napadano na polskie instytucje – doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka, podjęta następnie przez oddziały kierowane przez Polską Organizację Wojskową Zaboru Pruskiego.

 

Powstańcy w krótkim czasie opanowali całą Prowincję Poznańską z wyjątkiem jej północnych i południowo-wschodnich obrzeży. Powstanie zakończyło się 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze, który rozszerzał na front powstańczy zasady rozejmu w Compiègne z 11 listopada 1918 kończącego I wojnę światową.

 

Było to jedno z czterech, obok powstania wielkopolskiego 1806 roku, powstania sejneńskiego w 1919 roku i II powstania śląskiego w 1920 roku, zwycięskich powstań w dziejach Polski. Pierwsze z polskich powstań z tamtego okresu, które umożliwiło realizację wszystkich założonych celów.

 

Na gorzowskim cmentarzu parafii Świętego Krzyża, na stoku po prawej stronie głównej alei, w grudniu 1957 roku urządzono kwaterę grobów uczestników Powstania Wielkopolskiego.

 

 

Komentarze: